από το
Ολοκληρώθηκε πρόσφατα μια ταινία για τη ζωή του επαναστάτη κομμουνιστή Γκραντίσο Μούνις (Grandizo Munis), με τίτλο Munis: La voz de la memoria. («Η φωνή της μνήμης») από την Radical Films.
Η επίσημη παρουσίαση του ντοκιμαντέρ βρίσκεται στην ιστοσελίδα:
και η προβολή της στο Facebook υπάρχει στην ιστοσελίδα:
Παραθέτουμε ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα για τον Γκραντίσο Μούνις:
Ο Μανουέλ Φερνάντες-Γκραντίσο ι Μαρτίνες (18/4/1912 – 4/2/1989), γνωστός με το ψευδώνυμο Γκραντίσο Μούνις, γεννήθηκε στο Τορεόν (Μεξικό) από μια οικογένεια που καταγόταν από την Εξτρεμαδούρα της Ισπανίας. Ξεκίνησε την πολιτική του δραστηριότητα σε πολύ νεαρή ηλικία και έλαβε μέρος στις απεργίες των εργατών γης στη Γερένα.
Προσχώρησε στο ισπανικό τμήμα της Διεθνούς Αριστερής Αντιπολίτευσης και συμμετείχε στο συνέδριο της που πραγματοποιήθηκε το 1930 στο Βέλγιο όπου υποστήριξε τις θέσεις του Φρανσίσκο Γκαρσία Λαβίδ εναντίον των απόψεων του Αντρές Νιν, κατοπινού ηγέτη του POUM.
Αφού ολοκλήρωσε τη στρατιωτική του θητεία, ορίστηκε, στις αρχές του 1934, εκπρόσωπος της (τροτσκιστικής) Izquieda Comunista (Κομμουνιστική Αριστερά) στην Alianza Obrera (Εργατική Συμμαχία) της Μαδρίτης. Μετά την εξέγερση του Οκτωβρίου του ’34 φυλακίστηκε.
Ο Μούνις υποστήριξε την τακτική του Τρότσκι για τον εισοδισμό του ισπανικιού τμήματος στη νεολαία του Σοσιαλιστικού Κόμματος, στην οποία ο ίδιος εντάχθηκε το 1935. Τάχθηκε κατά της ενοποίησης της Izquieda Comunista με το Bloque Obrero y Campesino (Εργατικό και Αγροτικό Μπλοκ), του οποίου ήταν επικεφαλής ο Μαουρίν, και αντιτάχθηκε στη διάλυση της ισπανικής τροτσκιστικής οργάνωσης και στην προσχώρησή της στο POUM.
Επισκέφτηκε για λίγο την οικογένεια του στην Κούβα και επέστρεψε αμέσως στην Ισπανία με την έκρηξη του εμφυλίου πολέμου. Με την επιστροφή του ανασυγκρότησε το ισπανικό τμήμα της Διεθνούς Αριστερής Αντιπολίτευσης. Τον Νοέμβριο του 1936 ιδρύθηκε στη Βαρκελώνη το Μπολσεβίκικο-Λενινιστικό Τμήμα της Ισπανίας (SBLE). Η οργάνωση εξέδιδε ένα δελτίο από τον Ιανουάριο του 1937, το οποίο τον Απρίλιο πήρε τον τίτλο La Voz Leninista («Λενινιστική Φωνή»), μετά την αποπομπή της από το POUM. Το έντυπο αυτό ασκούσε κριτική στη CNT και στο POUM για τη συνεργασία τους με την κυβέρνηση της δημοκρατικής αστικής τάξης και υποστήριζε τη δημιουργία ενός Επαναστατικού Εργατικού Μετώπου για την κατάληψη της εξουσίας, την πραγματοποίηση της επανάστασης και τη διεξαγωγή του εμφυλίου πολέμου.
Στα τέλη Απριλίου του 1937 ο Μούνις και ο Γάλλος σουρεαλιστής ποιητής Μπενζαμέν Περέ πήγαν στο Παρίσι για να έρθουν σε επαφή με τη διεθνή οργάνωση. Ο Μούνις επέστρεψε στα τέλη Μαΐου, συνοδευόμενος μάλλον από τον Έρβιν Βολφ. Κατά τη διάρκεια της εξέγερσης που έμεινε γνωστή ως «τα γεγονότα της Βαρκελώνης» (Hechos de Barcelona), που έλαβε χώρα από τις 3 έως τις 8 Μαΐου του 1937, μόνον οι «Φίλοι του Ντουρούτι» (Agrupación de Los Amigos de Durruti) και το SBLE έβγαλαν προκηρύξεις στις οποίες καλούσαν τη συνέχιση του αγώνα και τάσσονταν κατά της εκεχειρίας την οποία ζητούσαν η CNT και το POUM.
Ο Μούνις και οι περισσότεροι αγωνιστές του SBLE φυλακίστηκαν στις 13 Φεβρουαρίου του 1938 με την κατηγορία της δολοφονίας του διοικητή των Διεθνών Ταξιαρχιών, Λεόν Νάρβιτς και του σχεδιασμού της δολοφονίας του Πριέτο, του Κομορέρα, του Νεγκρίν και της Πασιονάρια. Ο Νάρβιτς ήταν πράκτορας της υπηρεσίας στρατιωτικής κατασκοπίας (SIM) που είχε διεισδύσει στο POUM και στο SBLE και ο οποίος δολοφονήθηκε από μια ομάδα κρούσης του POUM ως εκδίκηση για τη δολοφονία του Αντρές Νιν από τους σταλινικούς πράκτορες. Αφού έμειναν έναν μήνα στην απομόνωση και βασανίστηκαν από τη σταλινική «τσέκα», η οποία τελούσε υπό τη διοίκηση του Χουλιάν Γκριμάου, οι κρατούμενοι φυλακίστηκαν στις 11 Μαρτίου του 1938 στη φυλακή Modelo της Βαρκελώνης. Στη δίκη-παρωδία που ακλούθησε καταδικάστηκαν σε θάνατο ο Μούνις, ο Ντομένικο Σεντράν (Αντόλφο Καρλίνι) και ο Χάιμε Φερνάντες. Στα μέσα Οκτωβρίου ο Μούνις κατέθεσε στη δίκη κατά του POUM, αναλαμβάνοντας ο ίδιος τον ρόλο του ηγέτη των τροτσκιστών και απαλλάσσοντας έτσι το POUM από αυτή την κατηγορία.
Η εκτέλεση του Μούνις ορίστηκε για τις 29 Ιανουαρίου του 1939. Ωστόσο, αυτός κατάφερε να δραπετεύσει τρεις ημέρες πριν χάρη στην αποδιοργάνωση που προκλήθηκε στη φυλακή με την είσοδο των στρατευμάτων του Φράνκο στη Βαρκελώνη και μπόρεσε να περάσει στη Γαλλία μαζί με μια ομάδα πολιτικών κρατουμένων. Στα τέλη του 1939 χάρη στη μεξικανική του υπηκοότητα κατάφερε να ταξιδέψει στο Μεξικό όπου και εγκαθίδρυσε μια τακτική προσωπική σχέση με τον Λέοντα Τρότσκι και τη σύζυγό του Ναταλία Σέντοβα. Ο Τρότσκι τον όρισε υπεύθυνο του μεξικανικού τμήματος. Τον Μάιο του 1940 συμμετείχε στο Ιδρυτικό Συνέδριο της Τετάρτης Διεθνούς.
Τον Αύγουστο του 1940, μετά τη δολοφονία του Τρότσκι, εκφώνησε τον στην κηδεία του επικήδειο λόγο και συμμετείχε στις δικαστικές διαδικασίες κατά του δολοφόνου του (Μερκαντέρ) εκ μέρους των εναγόντων.
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο Μούνις άσκησε δριμεία κριτική στη στάση των ηγετών του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος (SWP), του τμήματος της Τετάρτης Διεθνούς στις ΗΠΑ, στη δίκη που τους είχε παραπέμψει το αμερικανικό κράτος, η οποία πραγματοποιήθηκε στη Μινεάπολη τον Οκτώβριο του 1941, κατηγορώντας τους ότι υποχώρησαν στον σοσιαλπατριωτισμό και τον ντεφενσισμό (J.P. Cannon & G. Munis, Defence Policy in the Mineapolis Trial, Ιούνιος 1942). Ο Μούνις, μαζί με τον Μπενζαμέν Περέ, ο οποίος βρισκόταν επίσης εξόριστος στο Μεξικό, και τη Ναταλία Σέντοβα άσκησαν κριτική στην ηγεσία του SWP, του οποίου επικεφαλής ήταν ο Τζ. Π. Κάνον, κατηγορώντας το ότι εγκατέλειψε τον προλεταριακό διεθνισμό και τον επαναστατικό ντεφετισμό κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου υποστηρίζοντας το στρατόπεδο των Συμμάχων και τη δράση του σοβιετικού στρατού στην Ανατολική Ευρώπη το 1944-45.
Οι διαφορές μεταξύ της ισπανικής ομάδας και της ηγεσίας της Τετάρτης Διεθνούς ήταν όλο και μεγαλύτερες και έγιναν αξεπέραστες. Το 1946 ο Μούνις έγραψε ένα φυλλάδιο με τίτλο «Οι επαναστάτες απέναντι στη Ρωσία και το διεθνή σταλινισμό», στο οποίο χαρακτήριζε το «σοβιετικό» κράτος ως αστικό, το οικονομικό σύστημα της χώρας ως κρατικό καπιταλισμό και το κυβερνών κόμμα ως αντεπαναστατικό και αντικομμουνιστικό. Ως εκ τούτου, απέρριψε τελεσίδικα τον χαρακτηρισμό της Τετάρτης Διεθνούς για την ΕΣΣΔ ως «εκφυλισμένο εργατικό κράτος» και τη θέση του τροτσκισμού για την «άνευ όρων υποστήριξή της» απέναντι στον δυτικό ιμπεριαλισμό.
Αφότου ο Μούνις και ο Περέ εγκαταστάθηκαν στο Παρίσι, το 1948, ήρθαν σε οριστική ρήξη με το τροτσκιστικό κίνημα στο Δεύτερο Συνέδριο της Τετάρτης Διεθνούς. Μαζί με τη Ναταλία Σέντοβα άσκησαν κριτική στην πολιτική υποστήριξη που παρείχε η ηγεσία της Τετάρτης Διεθνούς στον Τίτο και τον Μάο τσε Τουνγκ καθώς και στον σταλινισμό κατά τη διάρκεια του πολέμου της Κορέας.
Τον Μάρτιο του 1951, κατά τη διάρκεια της γενικής απεργίας στα τραμ της Βαρκελώνης, η Διεθνιστική Κομμουνιστική Ομάδα (ICG), με επικεφαλής τον Μούνις και τον Χάιμε Φερνάντες, παρενέβη με προκηρύξεις στις οποίες υπερασπίστηκε τον αυθόρμητο χαρακτήρα του κινήματος, σε αντίθεση με την προπαγάνδα του Φράνκο ο οποίος την απέδωσε, για άλλη μια φορά, στους μασόνους και στους σταλινικούς που «πληρώνονται από τον χρυσό της Μόσχας».
Εξαιτίας αυτών των προκηρύξεων και μιας μπροσούρας στην οποία κατάγγελλαν τη σταλινική πολιτική στην Ισπανία ως αντεπαναστατική ο Μούνις και άλλα μέλη της ICG συνελήφθησαν τον Δεκέμβριο του 1952. Ο Μούνις καταδικάστηκε σε δεκαετή φυλάκιση από το φρανκικό καθεστώς και αποφυλακίστηκε υπό όρους τον Ιούνιο του 1957. Κατέφυγε στη Γαλλία όπου συνέχισε την πολιτική του δράση. Το 1958, μαζί με τον Μπενζαμέν Περέ, τον Χάιμε Φερνάντες και άλλους παλιούς συντρόφους, ίδρυσε την ομάδα FOR (Fomento Obrero Revolucionario), η οποία εξέδιδε το περιοδικό Alarma. O Μπενζαμέν Περέ πέθανε στις 28 Σεπτεμβρίου του 1959.
Στο Μιλάνο ο Μούνις έγραψε και δημοσίευσε δύο από τα σημαντικότερα θεωρητικά του κείμενα: «Τα συνδικάτα ενάντια στην επανάσταση» (1960) και το «Για ένα Δεύτερο Κομμουνιστικό Μανιφέστο» (1961). Το 1975 δημοσίευσε στο Παρίσι ένα άλλο σημαντικό του βιβλίο σχετικά με την επανάσταση και την αντεπανάσταση στη Ρωσία, με τίτλο «Κόμμα-Κράτος, Σταλινισμός και Επανάσταση».
Μεταξύ του 1977 και του 1981, ο Μούνις και ο Χάιμε Φερνάντες πολλαπλασίασαν τις επαφές τους με την Ισπανία ύστερα από την πτώση της δικτατορίας του Φράνκο και της μετάβασης προς την κοινοβουλευτική δημοκρατία. Τον Απρίλιο του 1977 κυκλοφόρησε το πρώτο τεύχος της τρίτης σειράς του Alarma, αυτή τη φορά στην Ισπανία. Την ίδια χρονιά ο Μούνις έγραψε το κεφάλαιο Reafirmación ως επίλογο στην επανέκδοση του βιβλίου του που κυκλοφόρησε ο εκδοτικός οίκος Zero-ZΙΧ για τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο, με τίτλο, Jalones de derrota, promesa de victoria. («Σταθμοί της ήττας, υπόσχεση της νίκης»). Ο Μούνις έγραψε επίσης μια εκτενή ανάλυση των διαφορών του με το τροτσκιστικό κίνημα (Analyse d’un Vide: Cinquante Ans apres le Trotskysme, Παρίσι 1982).
Ο Μούνις αν και ήταν αφοσιωμένος στην οργανωτική δραστηριότητα του FOR ποτέ δεν εγκατέλειψε τη θεωρητική δουλειά. Πεθαίνοντας μάς άφησε ένα ολοκληρωμένο νέο ανέκδοτο βιβλίο που είναι αφιερωμένο στη μελέτη του Κράτους και στην επιτακτική ανάγκη της καταστροφής του στην εποχή μας.
Πέθανε στο Παρίσι, στις 4 Φεβρουαρίου του 1989. Το έργο του για τον ισπανικό εμφύλιο έχει μεταφραστεί στα γαλλικά και στα ιταλικά από τις εκδόσεις Science Marxiste και έχει αρχίσει η έκδοση ορισμένων επιλεγμένων έργων του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου