Η οικοδόμηση της νέας, της αταξικής κοινωνίας, του κομμουνισμού, δεν αποτελεί απλώς και μόνο μία μετάβαση από κάποιο σχηματισμό σε κάποιον άλλο, αλλά συνιστά την εμφάνιση και την διαμόρφωση ενός ριζικά νέου τύπου κοινωνικής ανάπτυξης. Πρόκειται για μία κοσμοϊστορική αλλαγή, η οποία, ως προς το βάθος, την κλίμακα και τις προοπτικές της υπερβαίνει ακόμα και την μετάβαση της αρχαιότητας από την προ-ταξική στην ταξική κοινωνία. Πρόκειται για μία άρνηση-διαλεκτική άρση, τόσο των ταξικών ανταγωνιστικών τύπων ανάπτυξης της κοινωνίας, όσο και των πριν από αυτούς βαθμίδων, δηλ. ολόκληρης της μέχρι τώρα ιστορίας της ανθρωπότητας και των προϋποθέσεων της. Η επισήμανση αυτή θα πρέπει να υπολογίζεται όταν διατυπώνονται διάφορες εικασίες και εκτιμήσεις σχετικά με τους ρυθμούς οικοδόμησης της νέας κοινωνίας, με τις δυσκολίες που προκύπτουν κ.λ.π. Η επισήμανση αυτή αφορά επίσης τις δυσκολίες, την αντιφατικότητα και τον ιδιαίτερα περίπλοκο χαρακτήρα των σχετικών θεωρητικών προσεγγίσεων..."

Δ. Πατέλη, Μ. Δαφέρμου, Π. Παυλίδη

1/12/2012

Σοβιετικά κινηματογραφικά πόστερ του περασμένου αιώνα που παραμένουν εντελώς μοντέρνα. : aformi

ΤheEyesofArt*

Μπορεί το σχεδιαστικό δίδυμο των ρώσων αδερφών Vladimir and Georgii Stenberg να μην είναι ιδιαίτερα γνωστό στην Ελλάδα ωστόσο το καλλιτεχνικό στίγμα που άφησαν την δεύτερη δεκαετία του 20ου αιώνα κυρίως ως σχεδιαστές σοβιετικών κινηματογραφικών πόστερ έχει μείνει μέχρι τις μέρες μας ανεξίτηλο.

Hans Behrendt’s Six Girls Seeking Shelter – 1927

Τόσο για την εικαστική του αυτοτέλεια και συγκρότηση όσο και για την εντελώς πρωτοποριακή για την εποχή του χρήση και ενσωμάτωση τεχνικών που τότε χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά και ουσιαστικά υπήρξαν προάγγελοι της ποπ-αρτ που θα ακολουθούσε μετά το πόλεμο.Το πρώτο τους πόστερ ήταν για το 1923 για την ταινία Τhe Eyes of Love και για τα επόμενα δέκα χρόνια (μέχρι το θάνατο του Georgii σε δυστύχημα) σχεδίασαν γύρω στα 300 πόστερς.

1/10/2012

Στάθης Κουβελάκης-Ο Λένιν ως αναγνώστης του Χέγκελ:


http://leninreloaded.blogspot.com/2012/01/blog-post_8298.html

Υποθέσεις για μια ανάγνωση των Σημειώσεων του Λένιν για την Επιστήμη της Λογικής του Χέγκελ (Χ)

Αν έτσι έχουν τα πράγματα, τότε η έννοια του “νόμου” θα πρέπει να αποξεστεί από την “απλούστευση” και την “φετιχοποίησή” της: αυτός είναι ο στόχος των παρατηρήσεων του Λένιν στο επόμενο τμήμα για τη διδασκαλία περί Ουσίας, η οποία αφιερώνεται στο “φαινόμενο.” Ο Λένιν κατανοεί απόλυτα το αντι-σχετικιστικό και αντι-υποκειμενιστικό νόημα της εγελιανής ανάλυης του Erscheinung, του φαινομένου ως επαναδιατύπωση του είναι στην θεμελιακή του συνοχή, ενότητα εμφάνισης και ουσία (ενώ ο νεο-Καντιανός υποκειμενισμός τα αποσυσχέτιζε πεισματωδώς). Ως αρχική έκφραση της ουσίας ως βάσης, η έννοια του νόμου ουσιαστικά τοποθετείται στο επίπεδο του φαινομένου. Για τον Χέγκελ, ο νόμος είναι η “αντανάκλαση της Εμφάνισης στην ταυτότητα με τον εαυτό της”, κάτι άμεσα παρόν στην εμφάνιση ως “παθητικά δεκτική της αντανάκλαση.” Ο Λένιν συμφωνεί: “Αυτή είναι μια αξιοθαύμαστα υλιστική και αξιοθαύμαστα κατάλληλη (χρησιμοποιεί τη λέξη ruhige) περιγραφή. Ο νόμος μεταλαμβάνει του παθητικά δεκτικού — και συνεπώς ο νόμος, κάθε νόμος, είναι στενός, ατελής, κατά προσέγγιση.”

Φυσικά, αυτό μπορούμε να το δούμε ως μια επαναδιατύπωση της θεωρίας της “αντανάκλασης”, του κατά προσέγγιση αλλά όλο και πιο “πιστού” αντιγράφου, του “εγγύς” στην “αντικειμενική” και “υλική πραγματικότητα.” Αυτή όμως η αντίληψη για τον ουσιωδώς περιορισμένο χαρακτήρα των εξωτερικών νόμων συνιστά μια σημαντική μετατόπιση σε σχέση με την βασική θέση της ορθοδοξίας, για την οποία ο Λένιν είχε τόσο επιμείνει στο Υλισμός και εμπειριοκριτισμός, θέτωντας την “ανάγκη της φύσης” ως “πρωταρχική” και την “ανθρώπινη θέληση και νου” ως “δευτερεύοντα”: “τα δεύτερα πρέπει απαραίτητα και αναπόφευκτα να προσαρμοστούν στην πρώτη.” Από αυτή την οντολογία συμπέρανε ο Λένιν την αναγκαιότητα η “κοινωνική συνείδηση και ταξική συνείδηση σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες” να “προσαρμοστεί” στον “αντικειμενικό νόμο της οικονομικής εξέλιξης”, σε μια λογική που αντανακλάται στους “νόμους της ιστορικής ανάπτυξης.” Στην επαναδιατύπωσή του σχετικά με την εγελιανή αντίληψη των νόμων στις Σημειώσεις για τον Χέγκελ όμως, υπάρχει ήδη μια αρχική ύλληψη της προεγγραφής της υποκειμενικότητας, της δραστηριότητας της γνώσης, στην ίδια την καρδιά της αντικειμενικότητας, στην εσωτερική κίνηση της ουσίας:
Ο νόμος είναι σχέση. Αυτό N[ota] B[ene] για τους Μαχιστές* και τους άλλους αγνωστικιστές, και για τους Καντιανούς, κλπ. Σχέση ουσιών ή ανάμεσα στις ουσίες.
Η αρχή του παντός μπορεί να εννοηθεί ως εσωτερική —παθητική— και την ίδια στιγμή ως εξωτερική. Αλλά αυτό που είναι ενδιαφέρον εδώ δεν είναι αυτό, μα κάτι άλλο: το κριτήριο του Χέγκελ για την διαλεκτική, το οποίου έχει τυχαία παρειφρύσει: “σε κάθε φυσική, επιστημονική και διανοητική ανάπτυξη”· εδώ έχουμε ένα ψήγμα βαθιάς αλήθειας μέσα στο μυστικιστικό κάλυμμα του εγελιανισμού!
Μόνο μετά απ’ αυτό, στις σημειώσεις που αφιερώνονται στην “υποκειμενική λογική”, συνειδητοποιεί ο Λένιν το γεγονός ότι το κριτήριο αυτό δεν είχε διαφύγει απ’ τον Χέγκελ λόγω “αβλεψίας”, αλλά αναπαριστά αυτή την “ενεργητική πλευρά” της “αισθαντικής ανθρώπινης δραστηριότητας”, “η οποία αναπτύσσεται με μονομερή τρόπο από τον ιδεαλισμό” (αντί απ’ τον υλισμό) και στην οποία αναφέρεται ο Μαρξ στην πρώτη απ’ τις “Θέσεις για τον Φόιερμπαχ.” Κατόπιν, ο Λένιν επαναδιατυπώνει την γνωσιακή διαδικασία όχι ως επαναπροσέγγιση του απτού, αλλά αντίθετα, ως διαδικασία αυξανόμενης αφαίρεσης (περιλαμβανομένων, ανάμεσα στα αποτελέσματά της, των φυσικών νόμων ως “επιστημονικών αφαιρέσεων”), ως μια διαδικασία που ανοίγεται προς την πρακτική, και που, αν συλληφθεί συνολικά, ανοίγεται προς την γνώση της αλήθειας. Δεν διστάζει πλέον να ταυτίσει “το αληθινό νόημα, την σημασία και τον ρόλο της λογικής για τον Χέγκελ” με την αποκάλυψη της δύναμης της σκέψης ως αφαίρεσης, με την απόσταση, συνεπώς, που την χωρίζει απ’ το αντικείμενο. Πρόκειται για μια απόσταση η οποία, κυριολεκτικά μιλώντας, δεν είναι απόσταση από οτιδήποτε, δεν έχει κανένα πάχος· αυτό σημαίνει πλέον “αντανάκλαση”, κάτι που αφομοιώνεται στην εργασία της σκέψης (η “διαμόρφωση εννοιών αφαίρεσης και οι λειτουργίες που επιτελούνται από αυτές”) ως διαδικασία που αποκαλύπτει την αντικειμενικότητα της υποκειμενικής γνώσης ως οργανικό κομμάτι της απο-κάλυψης του κόσμου.

Σημείωση:
* Μαχιστές: Οι φιλοσοφικοί οπαδοί του αυστριακού φιλοσόφου και φυσικού E. Mach. Με την ευρύτερη έννοια, ο Μαχισμός είναι ρεύμα της ιδεαλιστικής φιλοσοφίας και μεθοδολογίας της επιστήμης που ο Mach επεξεργάστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα και θεωρείται παραλλαγή του θετικισμού. Στη Ρωσία, οι οπαδοί του περιλάμβαναν τους V. Chernov, P. lushkevich, V. Bazarov, και A. Bogdanov, οι οποίοι προσπάθησαν να "συμφιλιώσουν" τον Μαρξισμό με τον Μαχισμό. Ο Λένιν ασκεί συνολική κριτική στον Μαχισμό στο Υλισμός και εμπειριοκριτισμός. 

Τα προηγούμενα μέρη της μετάφρασης:
Πρώτο μέρος
Δεύτερο μέρος
Τρίτο μέρος
Τέταρτο μέρος
Πέμπτο μέρος
Έκτο μέρος
Έβδομο μέρος
Όγδοο μέρος
Ένατο μέρος

ΜΠΑΝΤΙΟΥ- ΠΑΥΛΟΣ ΤΑ ΘΕΜΕΛΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΜΕΝΙΣΜΟΥ


AΓΙΟΣ ΠΑYΛΟΣ:
ΤΟ ΘΕΜEΛΙΟ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ

Μετάφραση: Aντώνης Mπαλασόπουλος

Τίτλος πρωτοτύπου: Saint Paul. La fondation de l’ universalisme, Paris: Presses Universitaires de France, 1997.
≡ Πρόλογος


Παράξενο εγχείρημα. Για πολύ καιρό, η μορφή αυτή με συνόδευε, παρέα με άλλες· Μαλαρμέ, Καντόρ, Αρχιμήδης, Πλάτων, Ροβεσπιέρος, Κόνραντ… (και αυτό χωρίς να επεισέλθω στο δικό μας αιώνα). Πριν δεκαπέντε χρόνια έγραψα ένα θεατρικό έργο, Το Περιστατικό στην Αντιόχεια, όπου η ηρωίδα λεγότα Πώλα. Η αλλαγή του φύλου χωρίς αμφιβολία απέτρεψε την υπερβολικά ξεκάθαρη ταύτιση. Για μένα, ουσιαστικά, ο Παύλος δεν είναι απόστολος ή άγιος. Δεν με ενδιαφέρουν καθόλου τα χαρμόσυνα νέα που διακηρύσσει, ή η λατρεία προς αυτόν. Είναι όμως μια υποκειμενική μορφή πρωταρχικής σημασίας. Διάβαζα πάντοτε τις επιστολές με τον τρόπο με τον οποίο επιστρέφει κανείς στα κλασικά κείμενα με τα οποία είναι ιδιαίτερα οικείος: συχνοπερπατημένα μονοπάτια, σβησμένες λεπτομέρειες, ακέραια δύναμη. Καμμιά υπέρβαση για μένα, τίποτε ιερό, απόλυτη ισότητα αυτού του έργου με όλα τα άλλα· η στιγμή που με αγγίζει προσωπικά. Κάποιος ενέγραψε εμφατικά αυτές τις φράσεις, αυτές τις ορμητικές και τρυφερές επικλήσεις, και μπορούμε να αντλήσουμε απ’ αυτές ελεύθερα, χωρίς αφοσίωση ή απέχθεια. Πολύ περισσότερο σε ό,τι με αφορά προσωπικά, μια και όντας κληρονομικά άθρησκος, και έχοντας ενθαρρυνθεί από τους τέσσερις παππούδες και γιαγιάδες μου, που ήταν δάσκαλοι, στην επιθυμία να συνθλίψω την ιερατική ατιμία, συνάντησα τις επιστολές αργά, με τον τρόπο που συναντά κάποιος παράξενα κείμενα των οποίων η ποίηση εκπλήσσει.
Βασικά, ποτέ δεν συνέδεσα τον Παύλο με τη θρησκεία. Δεν είναι λοιπόν σε αυτό το επίπεδο, ή για να μαρτυρήσω υπέρ κάποιας πίστης, ή ακόμη και αντι-πίστης, που μου κινεί το ενδιαφέρον εδώ και πολύ καιρό. Όχι περισσότερο, για να είμαι ειλικρινής —αν και η εντύπωση ήταν λιγότερο έντονη— από ότι συνέβει όταν συνεπάρθηκα με τον Πασκάλ, τον Κίργκεγκωρ, τον Κλωντέλ, στη βάση αυτού που ήταν ξεκάθαρο στον χριστιανικό επικαθορισμό τους. Το χυτήριο όπου φλέγεται αυτό που θα γίνει έργο τέχνης και σκέψης, είναι εξάλλου γεμάτο ως το χείλος με ακατανόμαστες προσμίξεις: περιέχει εμμονές, δοξασίες, παιδικούς λαβυρίνθους, ποικίλες διαστροφές, ανομολόγητες μνήμες, περιστασιακές αναγνώσεις, και αρκετές ανοησίες και χίμαιρες. Το να αναλύσει κανείς μια τέτοια αλχημεία δεν υπηρετεί κάτι σπουδαίο.
Για μένα, ο Παύλος είναι ο ποιητής και στοχαστής του συμβάντος, την ίδια στιγμή που βάζει σε πράξη και δηλώνει τα σταθερά χαρακτηριστικά αυτού που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε στρατευμένη μορφή. Φέρνει στην επιφάνεια την πλήρως ανθρώπινη σύνδεση —της οποίας το πεπρωμένο με συναρπάζει— ανάμεσα στην γενική έννοια μίας ρήξης, μίας ανατροπής, και αυτή μιας σκέψης-πρακτικής, η οποία αποτελεί την υποκειμενική υλικότητα αυτής της ρήξης.
Αν θέλω σήμερα να ιχνογραφήσω σε λίγες σελίδες τη μοναδικότητα αυτής της σύνδεσης στον Παύλο, είναι χωρίς άλλο γιατί υπάρχει πρόσφατα —ακόμα και στην άρνηση της δυνατότητας αυτής— μια διαδεδομένη αναζήτηση ενός νέου προτύπου στράτευσης, το οποίο καλείται να διαδεχθεί αυτό που θεμελιώθηκε απ’ τον Λένιν και τους Μπολσεβίκους στις αρχές του αιώνα, και που θα μπορούσε να ονομαστεί στρατευμένος του κόμματος.
Όταν η ημερήσια διαταγή είναι “ένα βήμα μπροστά” μπορεί κάποιος να βρει χρήσιμο, ανάμεσα σε άλλα, το να κάνει ένα μεγαλύτερο βήμα προς τα πίσω. Εξού και η επανενεργοποίηση αυτή του Παύλου. Δεν είμαι ο πρώτος που ρισκάρει τη σύγκριση που τον καθιστά έναν Λένιν για τον οποίο ο Χριστός αποτελεί τον αμφιταλαντευόμενο Μαρξ.
Η πρόθεσή μου, προφανώς, δεν είναι ούτε ιστορικιστική ούτε ερμηνευτική. Είναι υποκειμενική από άκρη σ’ άκρη. Περιορίστηκα στα κείμενα του Παύλου τα οποία έχουν πιστοποιηθεί ως αυθεντικά από τη σύγχρονη έρευνα και στη σχέση που έχουν αυτά με τη σκέψη μου.
Για το ελληνικό πρωτότυπο, χρησιμοποίησα το Novum Testamentum Graece, στην κριτική έδκοση Nestlé-Atland, που εκδόθηκε από τη Deutsche Bibelgesellschaft το 1993.
Το βασικό γαλλικό κείμενο, των οποίων τις διατυπώσεις κάποτε αναπροσαρμόζω, είναι αυτό του Louis Segond, Le Nouveau Testament, που δημοσιεύτηκε από την Βιβλική Εταιρεία της Τριάδος (έκδοση 1993).
Οι αναφορές στις Επιστολές ακολουθούν την παραδοσιακή μορφή, κατά κεφάλαιο και εδάφιο. Έτσι, Ρωμ. 1.25 σημαίνει επιστολή προς Ρωμαίους, κεφάλαιο 1, εδάφιο 25. Παρομοίως, Γαλ. σημαίνει επιστολή προς Γαλάτες· Κορ. I και ΙΙ πρώτη και δεύτερη επιστολή προς Κορινθίους· Φιλιπ. Επιστολή προς Φιλιππησίους· και Θεσ. Ι, πρώτη επιστολή προς Θεσσαλονικείς.
Για όποιον θα ήθελε να συνεχίσει την έρευνα για δικό του λογαριασμό, θα ήθελα να αναφερθώ σε δύο έργα από την τεράστια δευτερογενή βιβλιογραφία για τον Παύλο:
Το σφριγηλό μικρό βιβλίο του Stanislas Breton, Άγιος Παύλος (Παρίσι, Presses Universitaires de France, 2000).
Το Παύλος του Günther Bornkamm, σε μετάφραση της Lore Jeanneret (Γενέβη, Labor & Fides, 1971). [1]
Ένας Καθολικός, ένας Προτεστάντης. Είθε να σχηματίσουν τρίγωνο με τον άθεο.

1/09/2012

PoltikoKafeneio.com - Georg Lukacs - Η ΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΕΙΝΑΙ


"Οι κατηγορίες είναι μορφές του είναι, χαρακτηριστικές της ύπαρξης" ΚΑΡΛ ΜΑΡΞ

FREE photo hosting by Fih.grΟ Gyorgy ή Georg Lukacs (1885-1971) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους μαρξιστές συγγραφείς του 20ού αιώνα. Ο Lukacs γεννήθηκε στη Βουδαπέστη και, στη νεανική του περίοδο, έχοντας διαβάσει marx, επηρεάστηκε περισσότερο από το έργο των Kierkegaard και Max Weder, όπως φαίνεται άλλωστε και από τα πρώιμα κείμενά του (βλ., ιδιαίτερα, Η ψυχή και οι μορφές - A Ielek es a formak, Kiserletek, Βουδαπέστη 1910, αναθεωρημένη γερμανική έκδοση Die Seele und die Formen, Essays, Βερολίνο 1911, επίσης, Θεωρία του μυθιστορήματος. Ιστορικοφιλοσοφική δοκιμή περί των μορφών του μεγάλου έπους - Die Theorie des Romans.Ein geschichtphilosophischer Versuch uder die Former der groben Epik, Στουτγάρδη 1916). Με τα έργα αυτά προαναγγέλλεται μια μακρά σειρά δημοσιεύσεων που, στις επόμενες δεκαετίες, θα καταστήσουν τον Lukacs έναν από τους κυριότερους θεωρητικούς της λογοτεχνίας στον 20ό αιώνα. To ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ προσπαθεί να παρουσιάσει τα σοβαρότερα άρθρα των μεγάλων διανοητών του πλανήτη μας και σήμερα δημοσιεύουμε το πρώτο άρθρο του Georg Lukacs. Θα ακολουθήσουν και άλλα.

Georg Lukacs

Ο “υπαρκτός σοσιαλισμός” ή ο “υπαρκτός κομμουνισμός” κατέρρευσε με την διάλυση του Ανατολικού Μπλόκ;

Ο “υπαρκτός σοσιαλισμός” ή ο “υπαρκτός κομμουνισμός” κατέρρευσε με την διάλυση του Ανατολικού Μπλόκ;

1/08/2012

Πέθανε ο κορυφαίος εν ζωή σοβιετικός επαναστάτης στοχαστής Β. Α. Βαζιούλιν


8.1.2012.Σήμερα, ώρα Μόσχας 18:00, σταμάτησε να κτυπά η καρδιά του κορυφαίου εν ζωή σοβιετικού επαναστάτη στοχαστή, Βίκτορα Αλεξέγιεβιτς Βαζιούλιν στις άθλιες συνθήκες του 51ου νοσοκομείου της Μόσχας.