Η οικοδόμηση της νέας, της αταξικής κοινωνίας, του κομμουνισμού, δεν αποτελεί απλώς και μόνο μία μετάβαση από κάποιο σχηματισμό σε κάποιον άλλο, αλλά συνιστά την εμφάνιση και την διαμόρφωση ενός ριζικά νέου τύπου κοινωνικής ανάπτυξης. Πρόκειται για μία κοσμοϊστορική αλλαγή, η οποία, ως προς το βάθος, την κλίμακα και τις προοπτικές της υπερβαίνει ακόμα και την μετάβαση της αρχαιότητας από την προ-ταξική στην ταξική κοινωνία. Πρόκειται για μία άρνηση-διαλεκτική άρση, τόσο των ταξικών ανταγωνιστικών τύπων ανάπτυξης της κοινωνίας, όσο και των πριν από αυτούς βαθμίδων, δηλ. ολόκληρης της μέχρι τώρα ιστορίας της ανθρωπότητας και των προϋποθέσεων της. Η επισήμανση αυτή θα πρέπει να υπολογίζεται όταν διατυπώνονται διάφορες εικασίες και εκτιμήσεις σχετικά με τους ρυθμούς οικοδόμησης της νέας κοινωνίας, με τις δυσκολίες που προκύπτουν κ.λ.π. Η επισήμανση αυτή αφορά επίσης τις δυσκολίες, την αντιφατικότητα και τον ιδιαίτερα περίπλοκο χαρακτήρα των σχετικών θεωρητικών προσεγγίσεων..."

Δ. Πατέλη, Μ. Δαφέρμου, Π. Παυλίδη

12/18/2012

Ο Δεκέμβρης ήταν η απάντηση στην καπιταλιστική κρίση


Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΠΡΙΝ» στις 16/12/12 
Κοίτα πως κυλάει ο καιρός και η ιστορία. Έχουν περάσει 4 χρόνια από την πραγματικά καινοτόμα εξέγερση του «Δεκέμβρη». Την εξέγερση που προανήγγειλλε την οικονομική και συστημική κρίση που βιώνουμε , δίνοντας μια σειρά από απαντήσεις.  Απαντήσεις  που τα πολιτικά  υποκείμενα της αριστεράς και της αντιεξουσίας- ούτε ήταν, ούτε είναι έτοιμα, με κριτικό και αναστοχαστικό μάτι- να τα δεχτούν.
Και από αυτή την οπτική μοιάζει με τον «Μάη του 68».  Παράλληλα πρέπει να ειπωθεί πως και οι  δυο εξεγέρσεις ήρθαν στο τέλος ενός ανοδικού καπιταλιστικού  κύκλου. Και τα δυο αποτέλεσαν το εργαστήριο που πάνω τους οι άρχουσες τάξεις έδωσαν με συστηματικό τρόπο τις δικές τους απαντήσεις. Αυτό το είδαμε με την απάντηση του νεοφιλελευθερισμού, της  οικονομίας dot-com και της χρηματιστικοποίησης  από τα τέλη του 70. Ενώ  αντίστοιχες απαντήσεις  ετοιμάζουν και σήμερα που ολοκληρώνεται ο οικονομικός κύκλος που άνοιξε η κρίση του 70. Απαντήσεις με βάση την περαιτέρω αυταρχικοποίηση σε παγκόσμια κλίμακα του ολοκληρωτικού καπιταλισμού. Με την θεσμοθέτηση μετα-δημοκρατικών κοινοβουλευτικών δομών. Και την απόπειρα να ιδιωτικοποιηθεί κάθε «κοινός»  και δημόσιος πλούτος.

Και κάτω από αυτή την έννοια ο Δεκέμβρης του 08 δεν ήταν η ερώτηση, μα η απάντηση, η απάντηση της κομμουνιστικής εξέγερσης στην καπιταλιστική κρίση. Μα τι συνίσταται μια κομμουνιστική εξέγερση; Για τον κομουνισμό θα βρούμε τρεις ορισμούς που θα είναι λάθος να τους διαχωρίσουμε.
1)ο κομμουνισμός σαν όραμα μιας άλλης κοινωνίας. 2) ο κομμουνισμός σαν το πραγματικό κίνημα που αίρει την κάθε φορά υπάρχουσα τάξη πραγμάτων 3) Ο κομμουνισμός ως μια εμμενής τάση της κοινωνικής εξέλιξης. Αν συνδυαστούν και οι τρεις ορισμοί τότε μπορούμε να μιλάμε για μια ολοκληρωμένη κομμουνιστική επανάσταση- διαδικασία, για την  ύπαρξη μιας καθολικής κοινωνικής επανάστασης.
Μια επαναστατική διαδικασία που ξεκινά από το σήμερα στην γραμμή της κομμουνιστικοποίησης και ολοκληρώνεται με την εγκαθίδρυση του « Βασίλειο της ελευθερίας».
Μα τι από αυτά συνέβη το «Δεκέμβρη του 08»; Κύριο χαρακτηριστικό μιας κομμουνιστικής εξέγερσης ως κίνημα και ως τάση είναι οι στιγμές που συνειδητά ως σημείο, και αυθόρμητα σε πολύ μεγαλύτερο, καταργεί την κεφαλαιακή σχέση, δυναμώνοντας  την τάση αυτοκατάργησης του  προλεταριάτου. Γιατί όσο υπάρχει προλεταριάτο και εμπόρευμα τόσο θα υπάρχει και κεφάλαιο- κρατικό, ιδιωτικό- που θα καρπώνεται την υπεραξία
Και αυτό σε μεγάλο βαθμό, αυθόρμητα βέβαια, συνέβη με το Δεκέμβρη του 08, με την «ανάλωση» εμπορευμάτων και τραπεζών και με την εκούσιες ή ακούσιες μορφές «χαριστικότητας» που πήραν μαζικό χαρακτήρα. Ενώ σημειώθηκαν ελπιδοφόρες προσπάθειες αυτοδιεύθυνσης και αυτοοργάνωσης της ζωής- παραγωγής και διανομής που όμως δεν γενικεύτηκαν.
Αυτά ήταν τα ελπιδοφόρα και καινοτόμα στοιχειά μιας κομουνιστικής εξέγερσης που φόβισαν αστούς, μικροαστούς, αριστερούς και αναρχικούς. Το καθένα για διαφορετικό λόγο, με αποτέλεσμα να επιχειρούν να  βάλουν τον «Δεκέμβρη» στα δικά τους όρια ή να τον δαιμονοποιήσουν.  Ή από την άλλη να τον θεοποιούν και να τον οδηγούν, είτε σε ένα εναλλακτισμό, είτε σε ένα εξεγερτισμό, δίχως στρατηγική, με έμφαση στην  θεοποίηση της «αντι» βίας.
Επίσης έχω την υποψία πως δεν μπορούσε να υπάρξει ένας  «εργατικός Δεκέμβρης», παρόλη την  τραγική και ηρωική ιστορία της Κούνεβα.  Ο «Δεκέμβρης» του 08  έθεσε με αντιφατικό, αυθόρμητο και εν πολλοίς πολιτικά πρωτόγονο τρόπο το ζήτημα της κατάργησης της κεφαλαιακής σχέσης και του ίδιου του προλεταριάτου.  Ενώ  ένας «εργατικός Δεκέμβρης»  δεν θα έθετε τίποτε παραπάνω, από την διεκδίκηση καλύτερων συνθηκών εργασίας και αύξησης μισθών.  Ήταν με άλλα λόγια πιο πίσω από τα «αιτήματα» και τις τάσεις του Δεκέμβρη και ταυτόχρονα μπροστά από όσα άντεχε και αντέχει  ο καπιταλισμός σε αυτή την ιστορική του φάση.
Μα τι θα μπορούσε να πράξει μια επαναστατική κομμουνιστική αριστερά; Μα τίποτε παραπάνω από το να δώσει ξεκάθαρο συνειδητό χαρακτήρα στις διαδικασίες «ανάλωσης» του εμπορεύματος και των συμβόλων του κεφαλαίου από  το εξεγερμένο μη- προλεταριακό υποκείμενο. Ταυτόχρονα να δώσει  συνειδητή κατεύθυνση  στις διαδικασίες που η προλεταριακή  αυτοκατάργηση οδηγούσαν στην δημιουργία δομών μιας κοινωνίας  των ελεύθερων συνεταιρισμένων παραγωγών.
Κάτι που θα είχε ως αποτέλεσμα οι δομές της κοινωνίας των ελεύθερων  συνεταιρισμένων παραγωγών όχι μόνο να μπορούσαν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την κεφαλαιοκρατική επίθεση αλλά και να προσφέρουν μια εμφανή στρατηγική για το προλεταριάτο. Που θα ήταν πολύ χρήσιμη στις σημερινές συνθήκες της ταξικής πάλης που μπαίνει το ζήτημα του λαϊκού/εργατικού  ξεσηκωμού και  της  αντικαπιταλιστικής ανατροπής.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΡΓΥΡΟΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια: